Trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu vào thương mại quốc tế , cụm từ “chất lượng sản phẩm” không còn là khẩu hiệu , mà là yếu tố sống còn với mỗi doanh nghiệp
Và Đề án 996 của Chính phủ – về việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực đo lường, hiệu chuẩn và kiểm soát chất lượng – chính là một trong những “cú hích” quan trọng giúp doanh nghiệp Việt đứng vững và tiến xa hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu
I. Đề án 996 là gì và vì sao doanh nghiệp nên quan tâm?
Nói ngắn gọn, Đề án 996 (ban hành năm 2018) là một chương trình hành động của Chính phủ nhằm giúp doanh nghiệp Việt kiểm soát tốt hơn chất lượng sản phẩm thông qua việc cải thiện hoạt động đo lường và hiệu chuẩn
Trước đây, nhiều doanh nghiệp vẫn cho rằng “đo lường – hiệu chuẩn” chỉ là việc của phòng kỹ thuật hay phòng kiểm định . Nhưng thực tế, đây lại là nền tảng của toàn bộ hệ thống sản xuất – từ khâu nhập nguyên liệu , gia công , lắp ráp cho tới kiểm tra đầu ra
Một sai số nhỏ trong phép đo cũng có thể dẫn tới hàng loạt rủi ro: sản phẩm bị lỗi, lô hàng bị trả về, uy tín thương hiệu bị ảnh hưởng
Đề án 996 ra đời để giúp doanh nghiệp tránh những rủi ro đó, thông qua việc được hỗ trợ kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị đo, đào tạo nhân lực, và kết nối với các tổ chức đo lường quốc gia
Ông Cao Xuân Quân, Viện trưởng Viện Đo lường Việt Nam trình bày công tác triển khai Đề án 996
II. Những lợi ích cụ thể mà Đề án 996 mang lại cho doanh nghiệp Việt
1. Nâng cao hiệu chuẩn giúp tiết kiệm tiền thông qua việc giảm rủi ro trong sản xuất :
Trong sản xuất, luôn có 1 tỷ lệ phế phẩm nhất định, rất khó có ngành sản xuất nào không có tỷ lệ phế phẩm- hàng lỗi. Và phế phẩm hàng lỗi đồng nghĩa với sự phí phạm tiền bạc, thời gian và công sức, thậm chí cả uy tín của doanh nghiệp.
Đề án này trực tiếp giúp doanh nghiệp giảm tỷ lệ phế phẩm xuống và lại nâng chất lượng sản phẩm lên cao, nâng tiêu chuẩn sản xuất lên cao. Giúp Bán sản phẩm với giá cao hơn
Khi các thiết bị đo được kiểm định và hiệu chuẩn định kỳ, kết quả sản xuất sẽ ổn định hơn, giảm lỗi sản phẩm, giảm hàng hỏng, tiết kiệm chi phí, tiết kiệm thời gian và công sức. Nghĩa là rất nhiều tiền được giữ lại trong doanh nghiệp.
Doanh nghiệp không còn phụ thuộc vào “kinh nghiệm cảm tính”, mà dựa trên số liệu chính xác.
2. Tăng cơ hội xuất khẩu cho doanh nghiệp Việt :
Năm 2025 này, nhà nước xác định Việt nam không còn thu hút FDI chất lượng kém, hủy hoại môi trường nữa. Mà sẽ tập trung vào các ngành nghề sản xuất công nghệ trung bình hoặc cao, có yếu tố bảo vệ môi trường.
Ở phía đối diện, các nhà nhập khẩu của Việt Nam cũng ngày càng có nhiều tiêu chuẩn hơn áp đặt vào sản phẩm xuất khẩu, Các tiêu chuẩn này sẽ trở thành 1 rào cản chung cho các nước xuất khẩu, nước nào vượt qua được thì như cá gặp nước.
Hầu hết các đối tác nước ngoài đều yêu cầu sản phẩm phải tuân thủ tiêu chuẩn đo lường quốc tế.
Khi doanh nghiệp có hệ thống đo lường được công nhận, việc chứng minh chất lượng sản phẩm trở nên dễ dàng hơn – mở ra cơ hội bước vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.
3. Được hỗ trợ từ Nhà nước :
Mục tiêu cốt lõi của Đề án 996 là hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp (đặc biệt là trong 33 ngành/lĩnh vực trọng tâm) thông qua việc áp dụng Chương trình Đảm bảo Đo lường (Measurement Assurance Program – MAP)
Đề án 996 không chỉ là định hướng, mà còn có các chương trình hỗ trợ cụ thể:
Hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng chương trình đảm bảo đo lường tại chỗ
Hỗ trợ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm thiết bị đo
Cung cấp thông tin, tư vấn và đào tạo nhân lực trong lĩnh vực đo lường – chất lượng
Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa đã được hỗ trợ tại các vùng hỗ trợ miễn phí hoặc ưu đãi một phần kinh phí hiệu chuẩn
*** 33 ngành và lĩnh vực trọng tâm khá dài nên Mecal xin phép liệt kê 1 vài lĩnh vực nổi bật :
- Nông nghiệp và Chế biến Thực phẩm: Lương thực, Thực phẩm, Đồ uống : Các phép đo liên quan đến chất lượng nông sản (độ ẩm, hàm lượng) , đo lường khối lượng , dung tích trong chế biến và đóng gói
- Năng lượng và Tài nguyên : Sản xuất, kinh doanh Điện : Đo lường công tơ điện, thiết bị đo lường trong nhà máy điện. Khai thác, chế biến, cung cấp Xăng, Dầu, Khí: Đo lường thể tích, khối lượng xăng dầu, khí đốt (cần hiệu chuẩn định kỳ các cột bơm, bồn chứa)
- Sản xuất Công nghiệp và Xây dựng : Sản phẩm Vật liệu Xây dựng: Đo lường cường độ, độ bền, kích thước vật liệu.Công nghiệp Hỗ trợ: Đo lường chi tiết máy móc, linh kiện điện tử, cơ khí chính xác
- Y tế và Môi trường : Dụng cụ Đo lường trong Y tế: Thiết bị đo huyết áp, nhiệt kế y tế, máy phân tích y sinh.Thiết bị Đo môi trường: Thiết bị quan trắc môi trường, đo khí thải, chất lượng nước (nhấn mạnh tính pháp lý của hiệu chuẩn)
- Thương mại và Dịch vụ Công cộng : Thiết bị đo lường Giao dịch Thương mại: Cân đồng hồ, cân điện tử, hệ thống tính tiền, đo lường trong kho bãi logistics.An toàn Giao thông: Thiết bị đo tốc độ, đo nồng độ cồn, đo độ ồn xe cộ
4. Nâng cao uy tín và hình ảnh doanh nghiệp :
Một doanh nghiệp có hệ thống đo lường – hiệu chuẩn bài bản không chỉ sản xuất tốt hơn , mà còn tạo niềm tin với khách hàng và đối tác.
Đây là điểm cộng lớn khi tham gia đấu thầu, hợp tác hoặc xuất khẩu sang các thị trường khó tính
III. Kết luận Cơ hội không dành cho người chậm chân :
Tóm lại Đề án 996 không phải chỉ là một văn bản “dành cho cơ quan nhà nước” khô khan và khó hiểu , đây chính là chìa khóa mở ra cơ hội cạnh tranh mới cho doanh nghiệp Việt trên biển lớn thông qua việc tuân thủ các tiêu chuẩn cao cấp trên thế giới
Trong thời đại mà “chất lượng” và “độ chính xác” là yếu tố quyết định mọi thứ, để bước vào chuỗi cung ứng toàn cầu , doanh nghiệp nào đầu tư sớm cho đo lường và hiệu chuẩn sẽ có lợi thế đi trước rất lớn
Đơn cử trong ngành may mặc, Việt Nam có một thời gian đã bị một quốc gia ở Nam Á vượt mặt là Bangladesh , do họ nhanh chóng nâng cao các tiêu chuẩn trong ngành may và phá vỡ rào cản về mặt kỹ thuật để đột phá thị trường Châu Âu
Hiểu đúng – làm đúng – và tận dụng chính sách hỗ trợ kịp thời , doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể bứt phá về chất lượng, tự tin hội nhập quốc tế
